اگر تصمیم دارید ورزش هیجانانگیز تیراندازی با تپانچه را تجربه کنید و اطلاعات زیادی راجع به انواع تپانچه ها ندارید و یا برای انتخاب تپانچه مناسب خود گیج شدهاید، نگران نباشید!
در این مقاله قصد داریم انواع مختلف تپانچه ها را بهگونهای بررسی کنیم که برای هر خوانندهای، چه علاقهمند به این سلاح و چه غیر آن، جذاب و آموزنده باشد.
درنظرداشته باشید در باشگاه تیراندازی زرین امکانات وِیژه ای برای تیراندازی با انواع سلاح از جمله تپانچه وجود دارد.
انواع تپانچه
قبل از معرفی انواع تپانچه بد نیست بدانید که برای یادگیری تیراندازی با تپانچه شما باید ابتدا با قوانین رشته تیراندازی آشنا شوید. تپانچهها را میتوان بر اساس معیارهای مختلفی از جمله نحوه عملکرد، نوع مهمات، کاربرد ،تاریخچه و کشور سازنده دسته بندی کرد.با این حال قبل از هرچیز باید از سن مناسب برای ورزش تیراندازی نیز مطلع باشد تا درچارچوب قوانین و اصول ایمنی به فعالیت در این رشته ورزشی بپردازید. در ادامه به برخی از رایجترین دستهبندیها اشاره میکنیم:
انواع تپانچه از نظر نحوه عملکرد
- تپانچههای نیمه اتوماتیک
- تپانچههای تمام اتوماتیک
- تپانچههای کمری
- تپانچههای جیبی
نوع | ویژگی | کاربرد | مزایا | معایب | انواع موجود در بازار |
نیمه اتوماتیک | با هر بار فشردن ماشه، یک گلوله شلیک می شود. | محبوب ترین نوع تپانچه مناسب برای دفاع شخصی، تیراندازی ورزشی و کاربردهای نظامی | دقت بالا کنترل آسان ظرفیت خشاب بالا | نیاز به مهارت در تیراندازی احتمال گیر کردن سلاح | گلاک 17،19،22 زیگ زوئرP226،SP2022 کلت M1911،کلت M99 برتا 92FS، برتا PX4 STORM |
تمام اتوماتیک | با فشردن ماشه تا زمانی که گلوله ها تمام شوند، شلیک انجام می شود. | بیشتر در کاربردهای نظامی و توسط نیروهای ویژه استفاده می شوند. | نرخ آتش بالا
قدرت تخریب زیاد | کنترل لگد دشوار
مصرف بالای مهمات
در بسیاری از کشورها غیرقانونی | هک و کخ: HK MP5، HK MP7
UZI: UZI Mini، UZI Pro
کلت: کلت M16 |
کمری | با دست غیر مسلح پر و آماده شلیک می شوند. | محبوب برای نیروهای امنیتی و افرادی که به حمل پنهان سلاح نیاز دارند. | دسترسی سریع
حمل آسان | ظرفیت خشاب کم
نیاز به تمرین برای پر کردن سریع سلاح | روگر: روگر SR9c، روگر LCP
کیمبر: کیمبر Micro 9، کیمبر Ultra Carry II
اسپرینگ فیلد: اسپرینگ فیلد XDS 9، اسپرینگ فیلد XD-S |
جیبی | به گونه ای طراحی شده اند که به راحتی در جیب یا کیف حمل شوند. | معمولا کالیبر کوچکی دارند و برای دفاع شخصی در مسافت های کوتاه کاربرد دارند. | فوق العاده قابل حمل
پنهان سازی آسان | قدرت کم
دقت پایین | روگر: روگر LCP، روگر LCP Max برتا: برتا Pico، برتا 21A کلت: کولت Pocket Python، کلت Mustang |
انواع تپانچه از نظر نوع مهمات
- تپانچههای کالیبر ۹ میلیمتری
- تپانچههای کالیبر ۴۵ میلیمتری
- کالیبر ۲۲ میلیمتری
نوع | ویژگی | کاربرد | مزایا | معایب |
کالیبر ۹ میلیمتری | رایجترین نوع تپانچهها در جهان که از مهمات ۹ میلیمتری پارابلوم استفاده میکنند. | تعادل مناسبی بین قدرت و کنترل ارائه می دهند
محبوب برای دفاع شخصی، تیراندازی ورزشی و کاربردهای نظامی | مهمات به وفور یافت می شود
قیمت مناسب
تنوع زیاد در مدل ها | قدرت تخریب متوسط |
کالیبر ۴۵ میلیمتری | از مهمات قدرتمند 45 ACP استفاده می کنند | بیشتر برای کاربردهای نظامی و دفاع شخصی در مسافت های کوتاه استفاده می شوند. | قدرت تخریب بالا
دقت خوب در مسافت های کوتاه | لگد و وزن بالا
مهمات گران قیمت
ظرفیت خشاب کم |
کالیبر ۲۲ میلیمتری | از مهمات کم قدرت 22 LR استفاده می کنند | این نوع تپانچه ها و بیشتر برای تیراندازی ورزشی و تفریحی کاربرد دارند. برای آموزش تیراندازی نیز مناسب هستند. | قیمت ارزان مهمات
لگد و صدای کم
دقت بالا | قدرت کم
کاربرد محدود در دفاع شخصی |
انواع تپانچه از نظر کاربرد:
- تپانچه های دفاع شخصی
- تپانچه های ورزشی
- تپانچه های نظامی
نوع | ویژگی | کاربرد | مزایا |
دفاع شخصی | معمولا کالیبر متوسطی دارند و به گونه ای ساخته شده اند که به راحتی در دسترس باشند. | این نوع تپانچه ها برای حمل و استفاده در مواقع خطر طراحی شده اند. | قابلیت اطمینان بالا
دسترسی سریع
دقت در مسافت های کوتاه |
ورزشی | از دقت و ظرافت بالایی برخوردارند و برای شلیک های دقیق در مسافت های دور استفاده می شوند. | این نوع تپانچه ها برای استفاده در مسابقات تیراندازی طراحی شده اند و از دقت و ظرافت بالایی برخوردارند. | |
نظامی | کالیبرهای مختلفی دارند. | این نوع تپانچه ها برای استفاده در میدان نبرد و توسط نیروهای نظامی و انتظامی طراحی شده اند. | قابلیت اطمینان بالا
دقت و قدرت تخریب بالا |
انواع تپانچه از نظر مکانیزم شلیک
- تپانچه بادی
- تپانچه گازی
تپانچه بادی
تپانچه بادی که با نام کلت بادی هم شناخته می شود، سلاحهایی هستند که با استفاده از نیروی باد فشرده، ساچمه یا گلوله را شلیک میکنند. این سلاحها به دلیل نداشتن دود و باروت و صدای کم، در مقایسه با تپانچههای گرم، از محبوبیت بالایی در تیراندازی تفریحی، مسابقات ورزشی و حتی شکار حیوانات کوچک برخوردارند.
تپانچه گازی
تپانچه گازی نوعی سلاح گرم است که به جای گلولههای جنگی از گلولههای گازی یا ساچمه استفاده میکند. این سلاحها به عنوان جایگزینی امنتر برای سلاحهای گرم واقعی در مواردی مانند تمرین تیراندازی، دفاع شخصی (در برخی مناطق با محدودیتهای خاص) و تفریحات استفاده میشوند.
نحوه عملکرد تپانچه گازی:
منبع انرژی: تپانچههای گازی معمولاً از گاز فشرده (مانند CO2) یا هوای فشرده برای پرتاب گلوله استفاده میکنند.
گلوله: گلولههای گازی معمولاً از پلاستیک نرم یا فلز سبک ساخته شدهاند و دارای قدرت نفوذ کمتری نسبت به گلولههای جنگی هستند.
مکانیزم: مکانیزم عملکرد این تپانچهها مشابه تپانچههای واقعی است، اما با تغییراتی برای استفاده از گاز و گلولههای گازی طراحی شدهاند.
انواع تپانچه بادی
تپانچههای بادی تنوع بسیار زیادی دارند و هر مدل ویژگیها و کاربردهای خاص خود را دارد. در ادامه به معرفی برخی از مدلهای محبوب و پرکاربرد تپانچههای بادی میپردازیم:
- تپانچههای بادی فنری
- تپانچههای بادی CO2
- تپانچههای بادی PCP
تپانچههای بادی فنری
سادهترین نوع تپانچه بادی هستند. با کشیدن ماشه، فنر قویای درون تپانچه جمع شده و با رهاشدن، ساچمه را با سرعت زیاد پرتاب میکند. دقت کمتری نسبت به انواع دیگر دارند و قدرتشان نیز محدود است. مناسب برای تمرین تیراندازی تفریحی و اهداف نزدیک هستند.
برخی از برندهای معروف تپانچههای فنری: Gamo, Crosman, Daisy
تپانچه بادی گامو
گامو نام تجاری یک شرکت اسپانیایی است که در زمینه تولید سلاحهای بادی، از جمله تپانچه، تفنگ و ساچمه، فعالیت میکند. برخی از مدلهای تپانچه گامو از قدرت بالایی برخوردار هستند و میتوان از آنها برای شکار حیوانات کوچک و یا دفاع شخصی استفاده کرد.
تپانچههای بادی CO2
از کپسولهای CO2 برای تأمین انرژی استفاده میکنند. درت و دقت آنها بین تپانچههای فنری و PCP قرار دارد. مناسب برای تمرین تیراندازی و اهداف نزدیک هستند.
برخی از برندهای معروف تپانچههای بادی co2:
- Umare
- Crosman
تپانچه والتر (Walther)
والتر نام تجاری یک شرکت آلمانی است که در زمینه تولید سلاح گرم، بهویژه تپانچه، فعالیت میکند. این شرکت که در سال ۱۸۳۶ توسط کارل والتر تأسیس شد، سابقهای طولانی و پرفرازونشیب در صنعت اسلحهسازی دارد و برخی از مشهورترین تپانچههای جهان مانند والتر PPK و والتر P۳۸ را به بازار عرضه کرده است. برخی از تپانچههای والتر به دلیل ارزش تاریخی یا زیبایی، توسط افراد کلکسیون دار جمعآوری میشوند.
تپانچههای بادی پیسی پی (pcp)
پیشرفتهترین نوع تپانچه بادی هستند. از مخزنی پر از هوا یا گاز فشرده استفاده میکنند که با فشار بسیار بالایی شارژ میشود. با هر شلیک، مقدار کمی از این هوا آزاد شده و ساچمه را با سرعت بسیار زیاد به بیرون پرتاب میکند.
دقت بسیار بالا، قدرت زیاد و قابلیت تنظیم قدرت شلیک از ویژگیهای بارز این نوع تپانچههاست. برای شکار کوچک، مسابقات تیراندازی و اهداف دقیق مناسب هستند.
تپانچه رکسی مکس
تپانچه رکسی مکس (Reximex) یک مدل محبوب از تپانچههای بادی (PCP) از نوع نیمه اتوماتیک، ساخت کشور ترکیه است که توسط شرکت “رکسیم” (Reximex) تولید و به بازار عرضه میشود.
تپانچه رکسی مکس به دلیل دقت بالا، قدرت مناسب و طراحی ارگونومیک، موردتوجه بسیاری از تیراندازان قرار گرفته است. این تپانچهها معمولاً از هوافشرده برای پرتاب ساچمه استفاده میکنند و در مقایسه با تپانچههای کپسولی، قدرت و دقت بیشتری دارند.
ویژگیهای تپانچه رکسی مکس:
کالیبر: معمولاً در کالیبر ۵.۵ میلیمتر تولید میشوند که برای تیراندازی تفریحی و هدفگیری بسیار مناسب است.
دقت بالا: با استفاده از لولههای باکیفیت و سیستمهای نشانهروی دقیق، تپانچههای رکسی مکس دقت بالایی دارند.
طراحی ارگونومیک: بدنه این تپانچهها بهگونهای طراحی شده است که در دست جای بگیرد و تیراندازی با آن راحت باشد.
قابلیت تنظیم: بسیاری از مدلهای رکسی مکس دارای قابلیت تنظیم قدرت، ماشه و سایر تنظیمات هستند که به تیرانداز اجازه میدهد تا تپانچه را متناسب با نیازهای خودتنظیم کند.
قابلیت نصب لوازم جانبی: این تپانچهها معمولاً دارای ریلهایی هستند که امکان نصب دوربین، لیزر و سایر لوازم جانبی را فراهم میکنند.
تپانچه اسنوپیک
تپانچه اسنوپیک نوعی تپانچه بادی است که توسط شرکت اسنوپیک (Snow Peak) تولید و به بازار عرضه میشود. این شرکت چینی باسابقه فعالیت در زمینه تولید تجهیزات کمپینگ، در سالهای اخیر به تولید سلاحهای بادی نیز روی آورده است. این تپانچه به دلیل دقت بالا و قدرت قابلقبول، برای تیراندازی تفریحی و هدفزنی مناسب است و باتوجهبه قدرت ۲۵ ژول، میتواند برای شکار حیوانات کوچک مانند پرندگان و خرگوشها مورداستفاده قرار گیرد.
تپانچه هاتسان
هاتسان نام تجاری یک شرکت ترکیهای است که در زمینه تولید سلاحهای بادی، از جمله تپانچه، تفنگ و ساچمه، فعالیت میکند. تپانچههای هاتسان به دلیل قیمت مناسب و عملکرد قابلقبول، در میان کاربران از محبوبیت بالایی برخوردار هستند. تپانچههای هاتسان برای مصارف مختلفی از جمله تیراندازی تفریحی، شکار، کنترل آفات و آموزش تیراندازی مناسب هستند.
تپانچه رینگو
رینگُو اصطلاحی عامیانه برای نوعی تپانچه بادی است که برای شلیک ساچمههای فلزی کوچک طراحی شده است. این نوع تپانچهها معمولاً از پلاستیک یا فلز سبک ساخته میشوند و برای سرگرمی و تفریح استفاده میشوند.
انواع تپانچه از نظر طراحی و ساخت
- تپانچه قدیمی
- تپانچه های مدرن
تپانچه قدیمی
تپانچه قدیمی به سلاحهای گرم دستی گفته میشود که در گذشته تولید شدهاند و از نظر طراحی، ساخت و مواد به کار رفته با تپانچههای مدرن تفاوت دارند. این سلاحها نه تنها جنبه تاریخی دارند، بلکه ارزش هنری و کلکسیونی بالایی نیز دارند.
انواع تپانچه قدیمی
تپانچهها بهعنوان یکی از قدیمیترین سلاحهای گرم، تاریخچهای طولانی و پرفراز و نشیب دارند. در ایران نیز از دیرباز از انواع مختلف تپانچهها استفاده میشده است. در ادامه به برخی از انواع تپانچههای قدیمی در ایران و جهان اشاره میکنیم:
تپانچههای چخماقی
قدیمیترین نوع تپانچهها که در قرن شانزدهم میلادی رواج داشتند. برای شلیک، ابتدا باروت در لولهی تفنگ ریخته میشد و سپس با ضربه چخماق به سنگ چخماق، جرقهای ایجاد میشد که باروت را مشتعل میکرد.
تپانچههای کپسولی
در اواسط قرن نوزدهم میلادی، تپانچههای کپسولی جایگزین تپانچههای چخماقی شدند. در این نوع تپانچهها، به جای چخماق، از یک کپسول حاوی مادهی انفجاری استفاده میشد.
تپانچههای فتیلهای
ادر اواخر قرن نوزدهم میلادی، تپانچههای خودپرک اختراع شدند. در این نوع تپانچهها، با کشیدن ماشه، فتیلهای زده میشد که باعث انفجار فشنگ میشد.
تپانچه قاجاری
تپانچه قاجاری اصطلاحی کلی است که برای توصیف انواع مختلف تپانچههایی که در دوره قاجار در ایران استفاده میشد، به کار میرود. با توجه به اینکه در دوره قاجار، ایران تحت تأثیر فناوریهای نظامی غرب قرار گرفت، سلاحهای گرم مختلفی از جمله تپانچهها به کشور وارد و یا در داخل تولید میشدند.
تپانچههای چرخشی
این نوع تپانچهها دارای یک استوانه چرخان حاوی چندین محفظه برای فشنگ بودند. با چرخاندن استوانه، فشنگ جدیدی در مقابل لوله قرار میگرفت.
تپانچههای تکلوله
این نوع تپانچهها تنها یک لوله داشتند و پس از هر شلیک، باید مجدداً بارگذاری میشدند.
تپانچههای دولوله
این نوع تپانچهها دارای دو لوله موازی بودند و معمولاً برای شلیک دو تیر پشت سر هم استفاده میشدند.
انواع تپانچه براساس کشور سازنده
تپانچه روسی
- تپانچه آمریکایی
- تپانچه ترکی
تپانچه روسی
روسیه سابقه طولانی در تولید سلاح گرم دارد و برخی از مشهورترین تپانچههای جهان مانند ماکاروف و توکارف در این کشور طراحی و ساخته شدهاند.
برخی از مشهورترین تپانچههای روسی:
تپانچه ماکاروف
تپانچه ماکاروف یک اسلحه کمری نیمه خودکار است که پس از جنگ جهانی دوم در سال 1951در اتحاد جماهیر شوروی طراحی شد وبه نام طراح آن،میخائیل ماکارف نام گذاری شدو تا مدتها به عنوان سلاح کمری سازمانی ارتش سرخ مورد استفاده قرار میگرفت. این سلاح به دلیل سادگی، قابلیت اطمینان و هزینه تولید پایین بسیار محبوب شد و در بسیاری از کشورهای جهان مورد استفاده قرار گرفت.
توکارف (ТТ-33)
این تپانچه نیمه اتوماتیک در دهه 1930 برای ارتش سرخ شوروی طراحی شد و تا دهه 1950 بهعنوان سلاح کمری سازمانی مورداستفاده قرار میگرفت.
یاریگین (ПЯ)
این تپانچه نیمه اتوماتیک در دهه 1990 برای جایگزینی تپانچه ماکاروف طراحی شد و از قدرت و دقت بالایی برخوردار است.
تپانچه ترکی
“تپانچه ترکی” بهطورکلی به تپانچههایی اشاره دارد که در کشور ترکیه تولید میشوند. بااینحال، برندهای مشهور تپانچههای تُرک مانند MKE و Yavuz وجود دارند.
تپانچه ترکی از عملکردهای متفاوتی در تیراندازی استفاده میکنند ازجمله:
عملکرد مستقیم ضربه (Blowback action): در این مکانیزم، بخشی از گاز ناشی از احتراق، پوکه را به عقب رانده و باعث مسلح شدن مجدد تپانچه میشود.
عملکرد دو زمانه (Double action): در این مکانیزم، با هر بار فشردن ماشه، چکش مسلح میشود و سپس شلیک انجام میشود. همچنین میتوان ماشه را بدون مسلحکردن چکش نیز شلیک کرد که به شلیک تکمرحلهای معروف است.
تپانچه آمریکایی
تپانچه آمریکایی اصطلاحی کلی است که به طیف گستردهای از تپانچهها اشاره دارد که توسط شرکتهای مختلف آمریکایی تولید و به بازار عرضه میشوند. این تپانچهها در انواع مختلف با کاربردها و ویژگیهای متفاوت تولید میشوند و از محبوبیت بالایی در سراسر جهان برخوردار هستند.
برخی از مشهورترین برندهای تپانچه آمریکایی عبارتاند از:
کلت (Colt)
اسمیت و وسون (Smith & Wesson)
گلاک (Glock)
روگر (Ruger)
کیمبر (Kimber)
سیگ زوئر (Sig Sauer)
تاروس (Taurus)
انواع تپانچه از نظر نوع گلوله
تپانچهها از نظر نوع گلوله به دستههای مختلفی تقسیم میشوند. در زیر، به معرفی انواع تپانچهها بر اساس نوع گلوله میپردازم:
تپانچه مگنوم
“تپانچه مگنوم” بهطورکلی به تپانچههایی اشاره دارد که برای شلیک گلولههای مگنوم طراحی شدهاند. گلولههای مگنوم از قدرت و برد بیشتری نسبت به گلولههای معمولی برخوردار هستند. تپانچههای مگنوم در کشورهای مختلفی از جمله ایالات متحده آمریکا، ایتالیا، آلمان و برزیل تولید میشوند.
تپانچه میخکوب
تپانچه میخکوب نوعی ابزار دستی است که برای کوبیدن میخ و پین در سطوح مختلف مانند چوب، گچ و پلاستیک استفاده میشود. تپانچههای میخکوب از نیروی هوای فشرده، نیروی الکتریکی یا نیروی باروت برای پرتاب میخ یا پین استفاده میکنند.
تپانچههای میخکوب برای مصارف مختلفی از جمله نجاری، ساختوساز و مبلمانسازی استفاده میشوند.
تپانچههای فلفلی
این نوع تپانچهها از فلفل قرمز آسیاب شده برای ایجاد تحریک و دور کردن مهاجمین استفاده میکنند. این سلاحها بیشتر به عنوان ابزاری برای دفاع شخصی به کار میروند و معمولاً غیرکشنده هستند.
تپانچههای سیگنال
تپانچههای سیگنال برای ارسال سیگنالهای دود یا نور در شرایط اضطراری استفاده میشوند. این تپانچهها میتوانند در موقعیتهای ناامن، مانند حوادث دریایی یا کوهنوردی، به عنوان وسیلهای برای جلب توجه و درخواست کمک استفاده شوند.
تپانچههای بیهوشی
این تپانچهها از دارتهای حاوی مواد بیهوشی برای خنثی کردن افراد استفاده میشوند و معمولاً در عملیاتهای ویژه به کار میروند. این نوع سلاحها معمولاً برای کنترل هدف بدون آسیب زدن به او طراحی شدهاند.
سخن پایانی
تپانچه، ابزاری جذاب و هیجانانگیز است که در آن مهارت تیراندازی شما به چالش کشیده میشود. این ابزار با تاریخچهای قدیمی، هنوز هم جذابیت خود را حفظ کرده است و در سراسر جهان موردتوجه بسیاری از علاقهمندان به ورزش تیراندازی قرار دارد.
حال که در دنیای تپانچهها قدم گذاشتید و با انواع آن آشنا شدید، با انتخاب آگاهانه تپانچه ،می توانید در مجموعه ورزشی ناراتک نوین آرکا لذت تیراندازی با آن را تجربه کند و مهارت ها و تکنیک های لازم تیراندازی با تپانچه را یاد بگیرید.
سوالات متداول
- چگونه می توان با تپانچه ها به صورت ایمن تیراندازی کرد؟
برای تیراندازی ایمن با تپانچه، مهم است که از تجهیزات ایمنی مانند عینک محافظ و گوشگیر استفاده کنید، همیشه لوله تپانچه را به سمت پایین یا جهت ایمن نگه دارید،قبل از استفاده از تپانچه، مطمئن شوید که با اصول ایمنی آشنایی کامل دارید و تحت نظر مربی مجرب تمرین کنید.
- مهمترین معیار برای انتخاب یک تپانچه چیست؟
انتخاب تپانچه مناسب بستگی به کاربرد شما دارد.اگر به دنبال تپانچه مناسب برای مسابقات ورزشی هستید، دقت و وزن آن اهمیت زیادی دارد. درحالی که برای دفاع شخصی،قابلیت حمل و قابلیت اطمینان در شرایط اضطراری مهم است.
- تفاوت تپانچه ترکی با تپانچه آمریکایی در چیست؟
تپانچههای ترکی مانند Canik به دلیل قیمت مناسب و طراحی مدرن محبوب هستند و از مواد سبکتر مانند پلیمر ساخته میشوند، در حالی که تپانچههای آمریکایی مانند Colt و Smith & Wesson دوام بیشتر، طراحی کلاسیک و استفاده گسترده در نیروهای نظامی دارند.
ناراتک نوین آرکا (مجموعه گردشگری،تفریحی ورزشی آرکا)
آیا از تپانچه ها برای مسابقات ورزش تیراندازی هم استفاده می شه؟