تیراندازی با کمان ورزشی مهیج که تلفیقی از دقت، ظرافت و قدرت است. رشته تیروکمان مانند هر ورزش دیگری قوانین و مقررات خاصی دارد این ورزش باستانی امروزه به‌عنوان یک‌رشته رسمی در مسابقات المپیک شناخته می‌شود آشنایی با قوانین تیراندازی با کمان برای علاقه‌مندان به این رشته ورزشی بسیار مهم است در این مقاله از وبلاگ ناراتک نوین به بررسی کاملی از مقررات تیراندازی با کمان برای ورزشکاران مبتدی و حرفه‌ای در این رشته می‌پردازیم:
قوانین تیراندازی با کمان
برای شروع یادگیری این رشته از تیراندازی در کنار آشنایی با قوانین لازم است ابتدا به یک باشگاه تیراندازی معتبر با مربیان مجرب مراجعه کنید. مقررات تیراندازی با کمان مجموعه ای از قوانینی است که برای هریک از رشته‌های تیروکمان وضع شده است این قوانین به‌منظور ایجاد یک محیط امن، جلوگیری از حوادث ناگوار، حفظ ایمنی ورزشکاران و تماشاگران تعیین شده است.
به‌علاوه ایجاد شرایط یکسان برای همه ورزشکاران از اهمیت وضع قوانین تیراندازی با کمان است. از طرفی با ایجاد قوانین و استانداردسازی این ورزش در سطح بین‌المللی توسعه می‌یابد. آشنایی با قوانین تیراندازی با کمان برای تمامی علاقه‌مندان به این ورزش از جمله مربیان، کمانداران، داوران و حتی تماشاگران ضروری است.
مسابقات تیراندازی با کمان
قوانین ایمنی در تیراندازی با کمان
این دسته از قوانین باهدف حفظ ایمنی ورزشکاران و تماشاگران وضع شده است در اینجا به برخی از این قوانین ایمنی مهم اشاره می‌شود:
- ورزشکاران ملزم به استفاده از تجهیزات ایمنی مانند محافظ چشم و محافظ انگشتان هستند
- کمانداران همیشه باید به سمت یک هدف مشخص و در یک منطقه امن شلیک کنند
- قبل از شروع تیراندازی با کمان باید از سالم بودن تجهیزات مطمئن شوند
- رعایت فاصله ایمنی کافی بین تیراندازان و تماشاگران الزامی است.
قوانین رشته های مختلف تیراندازی با کمان
هر رشته از تیراندازی با کمان قوانین و شرایط متفاوتی دارد در این بخش به هریک از این قوانین در رشته های مختلف تیروکمان می پردازیم:
- تیراندازی با کمان به سبک سنتی:این قوانین در تیراندازی با کمان به روش سنتی بسیار متنوع هستند کمانداران باید با لباس های سنتی در مسابقه حاضر شوند و تنها با کمان های چوبی مجاز به رقابت هستند به علاوه این سبک تیراندازی به تجهیزات استفاده شده و سبک تیراندازی خاص در هر فرهنگ بستگی دارد.
- تیراندازی با کمان کامپوند: حتماً می‌دانید که کمان‌های کامپوند یکی از بهترین کمان‌ها برای یادگیری تیراندازی است به‌صورت کلی قوانین در این رشته از تجهیزات و سیستم‌های پیچیده برای امتیازدهی دقیق استفاده می‌کند.
- تیراندازی با کمان ریکرو:این رشته قوانین تیراندازی مشخصی دارد تجهیزات مجاز باید دارای مشخصات فنی باشد که توسط فدراسیون جهانی تیراندازی با کمان تعیین شده است.
قوانین مسابقات بین المللی تیر و کمان
قوانین و ضوابط مسابقات بین‌المللی توسط فدراسیون جهانی تیراندازی با کمان (world Archery federation) تعیین شده است. این سازمان در سال ۱۹۳۱ میلادی در کشور سوئیس تأسیس شد و تا امروز در همین مکان به فعالیت خود ادامه می‌دهد. اجرای این قوانین برای همه مسابقات بین‌المللی الزامی است این قوانین و مقررات شامل استفاده از تجهیزات مجاز، سیستم امتیازدهی، داوری و دیگر قوانین مربوط به برگزاری مسابقات می‌شود.
قوانین تجهیزات مجاز در مسابقات تیر و کمان
همان‌طور که می‌دانید هر رشته از تیراندازی با کمان تجهیزات خاص خود را دارد؛ اما تجهیزات رایج در این رشته شامل کمان، زه، تیر، سایت، رهاساز، محافظ انگشتان و چشم است. علت وضع قانون استفاده از تجهیزات مجاز به این دلیل است که همه ورزشکاران رقابت سالمی با یکدیگر داشته باشند و همچنین استفاده از تجهیزات غیرقانونی ممنوع است. در واقع هرگونه استفاده از تجهیزاتی که به تیرانداز کمک غیرمعمولی در تثبیت یا نشانه‌گیری دهد، می‌تواند از مسابقه منع شود.
قوانین تیراندازی با کمان و استفاده از تجهیزات مجاز
قوانین حاکم بر داوری
داوران نقش مهمی در برگزاری مسابقات دارند. داوران وظیفه نظارت بر رعایت قوانین، اندازه‌گیری فاصله، امتیازدهی را بر عهده دارند همچنین در پیش‌آمدن اختلاف میان ورزشکاران مسئولیت حل چنین مشکلاتی را نیز دارند قوانین داوری مربوط به نحوه آموزش داوران، صلاحیت‌ها و وظایفشان در طول مسابقات است.
قوانین مرتبط با نوع زه و تیرها
قوانین رسمی مسابقات بین‌المللی ممکن است مشخص کند که چه نوع زه و تیری در مسابقات مجاز است. برای مثال اگر تیری به دلیل نقص فنی غیرقابل‌استفاده شود، تیرانداز باید برای تعویض آن تأیید داور را دریافت کند. همچنین در برخی از رقابت‌ها تعویض تیر در شرایط خاص مجاز است. برای مثال استفاده از زه‌هایی با روکش خاص برای کاهش صدای تیراندازی یا افزایش دوام می‌تواند مشمول محدودیت‌هایی شود.
قوانین امتیاز دهی در مسابقات تیر و کمان
سیستم امتیازدهی در هر رشته از تیراندازی با کمان متفاوت است همچنین امتیازدهی به نوع مسابقه و فاصله هدف نیز بستگی دارد در بیشتر مسابقات امتیازدهی بر اساس فاصله تیر باهدف محاسبه می‌شود این قوانین شامل روش‌های مختلف محاسبه امتیاز، دوره‌های مسابقه و شرایط خاص مسابقات مانند بادوباران است.
قوانین برگزاری مسابقات تیراندازی با کمان
این قوانین مربوط به نحوه برگزاری مسابقات، تعداد ورزشکاران شرکت‌کننده در مسابقه و مدت‌زمان مسابقه است هدف وضع این قانون برگزاری یک مسابقه منظم و عادلانه برای همه شرکت‌کنندگان است. طبق گفته سایت olympics مسابقات در دو بخش داخل سالن و خارج از سالن آقایان و بانوان برگزار می‌شود.
رقابت های بین المللی در خارج از سالن:
- در بخش آقایان بافاصله ۳۰،۵۰،۷۰،۹۰ متر
- در بخش بانوان بافاصله ۳۰،۵۰،۶۰،۷۰ متر
ورزشکاران در خارج از سالن از یک مسافت بلند یعنی ۹۰ و ۷۰ متر باید به مدت ۴ دقیقه شش تیر را در ۶ مرحله به سمت هدف پرتاب کنند همچنین رقابت‌های بین‌المللی در داخل سالن برای آقایان و بانوان بافاصله ۲۵ و ۱۸ متر برگزار می‌شود و کمانداران می‌بایست در هر مسافت ۳۰ تیر را در ۱۰ مرحله به سمت سیبل (هدف) پرتاب نمایند.
قوانین تیراندازی توسط کمان به سیبل (هدف)
قوانین میدان تیراندازی
میدان تیراندازی باید به شکل مربع باشد و هر ضلع آن از خط عمودی زیر صفحه طلایی سیبل تا خط پرتاب اندازه‌گیری می‌شود تغییرات ابعاد زمین همان‌طور که در قسمت قبل گفتیم با فاصله‌های ۳۰،۶۰،۷۰،۹۰ سانتی‌متر است خط انتظار تقریباً ۶ متری خط پرتاب تعیین می‌شود ارتفاع مرکز صفحه‌های طلایی‌رنگ سیبل‌های هدف روی محدوده تغییرات باید توسط داوران و کمانداران تأیید شده باشد.
اگر دو یا چند تیرانداز در یک‌زمان به یک هدف تیراندازی کنند در این حالت مکان‌هایی که کمانداران از آن نقطه تیراندازی می‌کنند بر روی خط پرتاب مشخص خواهد شد سیبل ۲۴۰ سانتی‌متر عرض دارد اگر در مسابقات دو کمان‌دار بر روی یک سیبل تیراندازی کنند حداقل فضا برای هر ورزشکار ۱۲۰ سانتی‌متر خواهد بود به‌علاوه درصورتی‌که سه کمان‌دار در داخل سالن در کنار هم تیراندازی کنند فاصله آن‌ها از یکدیگر ۸۰ سانتی‌متر است.
مدت زمان تیراندازی
رقابت با دو سوت داور آغاز می‌شود و ورزشکاران به مدت‌زمان ۲۰ ثانیه فرصت دارند به داخل محوطه و روی خط آتش قرار بگیرند در این مدت‌زمان تیراندازان می‌بایست تیر را بر روی کمان قرار داده و با سوت اعلام داور به مدت دو تا سه دقیقه زمان دارند تیر را به سمت هدف پرتاب کنند در سی ثانیه آخر داور اعلام می‌کند که تیراندازان فقط سی ثانیه فرصت دارند.
در نهایت با تمام‌شدن فرصت کمانداران داور پایان تیراندازی را با سه سوت ممتد اعلام می‌کند. درصورتی‌که کمانداران بعد از سوت داور اقدام به تیراندازی کنند تیر پرتاب شده خطا و برای ورزشکاران جریمه محسوب می‌شود؛ اما در شرایطی که تیر از کما پرتاب شده باشد و داور در همین حین سوت بزند امتیاز تیر برای کمان‌دار لحاظ می‌شود.
مقررات مربوط به تغییرات آب و هوایی
درصورتی‌که در طول مسابقه تغییراتی در شرایط آب‌وهوایی ایجاد شود؛ مثلاً باد شدید یا باران ببارد قوانین خاصی برای توقف یا ادامه مسابقه وضع خواهد شد این قوانین می‌تواند شامل تغییر در روش امتیازدهی یا حتی تغییر محل مسابقه باشد. درهرصورت این قوانین توسط فدراسیون تیراندازی با کمان تعیین خواهد شد.
ضوابط لباس و تمرینات قبل از مسابقه
لباس تیراندازان باید بر اساس قوانین مشخص شود معمولاً پوشیدن لباس‌هایی که تبلیغات و نمادهای خاصی روی آن‌ها باشد محدودیت‌هایی دارند این قوانین ممکن است شامل نوع پارچه یا رنگ لباس باشد.
از طرفی در برخی از مسابقات، تعداد تیرهایی که تیرانداز می‌تواند قبل از شروع رسمی مسابقه شلیک کند، محدودیت دارد. این محدودیت به تیراندازان کمک می‌کند که فرصت برابری برای تمرین داشته باشند و همچنین مانع از گرم‌کردن بیش از حد شود.
جمع بندی
در این مقاله به قوانین تیراندازی با کمان پرداختیم قوانین و مقررات در هر کشور و هر رشته از تیراندازی با کمان متفاوت است در کنار تمام موارد گفته شده رعایت نکات ایمنی بسیار مهم است تیراندازان باید از هدف قراردادن مناطق خارج از هدف و بدون اعلام داور خودداری کنند به‌علاوه در مسابقات رسمی رعایت نظم و سکوت الزامی است کمانداران باید به دستورات اعلام شده توسط داور احترام بگذارند.درنهایت اگر شما هم در این زمینه اطلاعاتی دارید خوشحال می شویم که با ما و دیگر مخاطبان به اشتراک بگذارید.
سوالات متداول
- فاصله هدف تا تیرانداز چقدر است؟
فاصله استاندارد مسابقات تیراندازی با کمان ریکرو ۷۰ متر است و فاصله تیراندازی با کمان کامپوند معمولاً ۵۰ متر می‌باشد.
- تیراندازها چندبار در یک مسابقه شرکت می کنند؟
اینکه تیراندازان چند دور در یک مسابقه شرکت می کنند به نوع رقابت بستگی دارد اما به طور معمول هر ورزشکار در چندین راند شرکت می کند.
- قوانین تجهیزات تیراندازی چیست؟
تجهیزات در قوانین تیراندازی با کمان باید مطابق با استانداردهای تأیید شده باشد از طرفی در تیراندازی با کمان ریکرو استفاده از ابزارهای کمکی مجاز است؛ اما در مسابقات تیراندازی با کمان کامپوند از سیستم‌های مکانیکی مثل استابیلایزرها، نشان گیر، پولی‌ها، مکانیزم رهاسازی و… استفاده می‌کنند.
- هدف ها چگونه امتیاز دهی می شوند؟
هدف شامل چند دایره است که هرچه تیر پرتاب شده به مرکز نزدیک باشد امتیاز بیشتری برای تیراندازان محسوب می‌شود؛ بنابراین برای خارجی‌ترین دایره یک و برای مرکز هدف امتیاز ۱۰ در نظر گرفته می‌شود.
ناراتک نوین آرکا(مجموعه گردشگری،تفریحی ورزشی آرکا)
باشگاه تیراندازی چه شرایطی داره؟
سلام کاربرگرامی،برای اطلاع از شرایط و امکانات باشگاه تیراندازی با مجموعه ناراتک نوین آرکا تماس بگیرید.
چه سنی مجاز برای یادگیری تیراندازی با کمانه؟
سلام کاربرگرامی،بعضی از مربیان توصیه می کنند کودکان ورزش تیراندازی با کمان را 10 سالگی به بعد شروع کنند. دلیلش هم اینکه کودکان باید به اندازه کافی توانایی و قدرت بدنی برای یادگیری این ورزش را داشته باشند چون رعایت نکات ایمنی در این ورزش بسیار مهم است.
سلام فرق بین کمان ریکرو با کمان های کامپوند چیه؟
سلام کاربرگرامی،ساختار کمان ریکرو و کامپوند باهم متفاوت است از طرفی سرعت تیر در کمان ریکرو نسب به کمان کامپوند کمتر است .و طول کمان های ریکرو بیشتر از کمان های کامپوند است پیشنهاد می کنم اگر مایل به کسب اطلاعات بیشتر در این موضوع هستید مقاله ما در مورد آشنایی با انواع رشته های تیراندازی با کمان را مطالعه کنید در این مقاله تفاوت انواع کمان را بیشتر توضیح داده ایم.